Kiedy ciało mówi nie – Gabor Mate

Kiedy ciało mówi nie Gabora Mate jest lekturą ku przestrodze. Jak dużą rolę w procesach chorobotwórczych odgrywają przebyte traumy oraz bieżąco przeżywany stres?

Pewnie każdy z nas kiedykolwiek usłyszał kolokwializm o zżerającym stresie. Zdajemy sobie sprawę, lub przynajmniej mamy szeroko pojętą świadomość, na ile potężnym miazmatem może być dla organizmu stres. Jednak pobieżna akceptacja zjawisk napięcia, nerwowości czy ogromnego pędu życia i przekonanie, że wszyscy jesteśmy w pewnym stopniu beneficjentami nowoczesności – definiowanej jako konieczność nadążania, posiadania i zapewnienia bytu na odpowiednim poziomie – nie dopuszcza do głosu refleksji o konieczności podjęcia zmian. Zmian niezbędnych do, nomen omen, przeżycia.

„>>Można bez wahania stwierdzić, że najważniejszymi dla człowieka stresorami są te emocjonalne<<.
 Literatura naukowa wskazuje trzy czynniki, które zawsze prowadzą do stresu: niepewność, brak informacji oraz utrata kontroli. Wszystkie trzy są obecne w życiu osób cierpiących na choroby przewlekłe.”

Bilans  stresu i tłumionych emocji

Oczywiście, nie każdy stres jest czynnikiem negatywnym i niszczącym. Tak zwany ostry jest pożądaną natychmiastową i krótkotrwałą reakcją organizmu. Jednakże przewlekły, mający korzenie chociażby w traumie lub tłumieniu emocji, jest bezsprzecznie niszczycielską siłą.

Najczęściej stres utożsamiamy z pobudzeniem i silnym zdenerwowaniem. Tymczasem odczuwane napięcie nie zawsze stanowi zauważalny dyskomfort. W znaczącym stopniu stanowi pulę zachodzących w organizmie zjawisk fizjologicznych. Pojawiają się w mózgu, narządach, w układzie odpornościowym – niszcząc grasicę, śledzionę i węzły chłonne, hormonalnym – zaprowadzając zmiany w nadnerczach oraz w układzie pokarmowym, wpływając negatywnie na wyściółkę. Choć wielu czynników nie postrzegamy jako potencjalnie szkodliwe, sporo wyznaczników naszego stylu życia odciska piętno na zdrowiu.

„Aktywność ludzkiego układu odpornościowego nie jest oderwana od naszych codziennych doświadczeń. Wykazano na przykład, że mechanizmy obronne, które u zdrowych młodych ludzi działają sprawnie w zwykłych okolicznościach, słabną w wyniku presji, jaka pojawia się w czasie sesji egzaminacyjnych. Stwierdzono, że jeszcze większy wpływ na przyszłe zdrowie i dobrostan wywiera samotność – u najbardziej wyalienowanych studentów największego uszczerbku doznała sprawność układu autoimmunologicznego.”

Zapobieganie i autoleczenie

W jaki sposób stres przyczynia się do niezdolności „naprawy” DNA uszkadzanego w związku z nowotworem i jak emocje mogą doprowadzać do zapobiegania bądź powstawania przerzutów? Jaką rolę odgrywa wytwarzanie przez organizm stanu zapalnego? Na ile choroba Alzheimera ma podłoże autoimmunologiczne i w jakim stopniu negatywne afekty potrafią przyczynić się do jej wystąpienia? To zaledwie część zagadnień, które holistycznie – łącząc wiedzę psychologiczną oraz kliniczne badania – przedstawia szczegółowo Mate. Poza powyższymi przypadłościami odnajdziemy także omówienia choćby Zespołu Leśniowskiego – Crohna czy stwardnienia rozsianego.

Autor nie bazuje na wstrząsających obrazach chorób dla samego efektu szoku, przeciwnie. Komplementarnie podchodzi do etiologii konkretnego schorzenia, ale i omawia narzędzia psychologiczne, w które jesteśmy uzbrojeni, które stanowią oręż w walce ze zdrowotnymi, nierzadko śmiertelnymi, przypadłościami.

Za egzemplarz do recenzji dziękujemy Wydawnictwu:

Komentarze

komentarze