Jak zatrzymać czas – Matt Haig

Czas jest zjawiskiem, bo chyba to najbardziej adekwatne słowo, którego każdy z nas na co dzień doświadcza. Mimo tego, że każdy odczuwa jego skutki, nie do końca jest się w stanie podać jego ścisłą definicję. Dla każdego biegnie on inaczej: czasem szybciej, czasem wolniej. A zdarzenia kiedy w przeszłości miały miejsce zostawiają jakieś piętno, często tak mocno, że zapadają w pamięć do końca życia.

Opowieść rozgrywa się na przestrzeni wieków. Bohaterem jej jest 41-letni mężczyzna Tom Hazard. Czytelnik poznaje go jako niepozornego nauczyciela historii, jednak okazuje się, że Tom skrywa pewien niebezpieczny sekret. Pomimo, że wygląda adekwatnie do swojego wieku, cierpi on na pewną przypadłość zwaną anagerią. Osoby dotknięte nią starzeją się dokładnie tak samo jak inni, z tym że zdecydowanie wolniej. Tempo z jakim starzeją się osoby z anagerią odznacza się minimalnymi wahaniami, jednak zazwyczaj jest to piętnaście razy wolniejszy proces niż u reszty osób. Właśnie dlatego Tom tak naprawdę żyje już czterysta trzydzieści dziewięć lat. Na przestrzeni wieków zgromadził wiele doświadczeń, między innymi występował z Szekspirem. Po tym całym burzliwym czasie zapragnął zwyczajnego życia. Jednak i to nie jest proste zważywszy na to, że ludzie na kuli ziemskiej nie znają tej przypadłości i nie są oswojeni z długowiecznością.

Powrót do korzeni

Kiedyś Nelson Mandela powiedział: Aby odkryć, jakie zmiany zaszły w Tobie, najlepiej wróć do miejsca, które jest takie jak kiedyś. Nie trudno przyznać rację autorowi tej sentencji. Ta sama myśl chyba towarzyszyła bohaterowi książki Matta Haiga, bowiem Tom wrócił do Londynu i swojego dawnego domu, by uporać się z pewną częścią jego przeszłości. W tym celu zatrudnia się jako nauczyciel historii w liceum. Tam właśnie poznaje czarującą nauczycielkę francuskiego – Camille. Okazuje się, że fascynacja staje się obustronna.

Nadrzędna zasada mówi, że się nie zakochujesz

Istnieje stowarzyszenie, które chroni takie osoby jakim jest Tom Hazard. Jego przywódcą jest bardzo konsekwentny Hendrich, który zapewnia osobom z przypadłością anagerii nowe życia. Stowarzyszenie Albatrosów musi działać w sekrecie i umożliwia przenoszenie się jego członków w różne miejsca z nowymi tożsamościami wraz z upływem czasu, w taki sposób aby żaden z nich nie stał się podejrzany w oczach lokalnych środowisk ze względu na mocno opóźniony proces starzenia. Wiele bolesnych wspomnień ciągle goni bohatera, despotyczne zachowanie Hendricha może spowodować wykolejenie się nowego życia. Po woli dociera do Toma świadomość, że ma on wybór – może albo utknąć na długo w przeszłości, albo zacząć w końcu żyć tym co jest teraz. Poznana Camille stanie się dla niego wybawieniem. Pytanie pozostaje tylko jedno – jakiego wyboru dokona główny bohater?

Często myślę o tym, co usłyszałem od Hendricha przed ponad stu laty w jego nowojorskim apartamencie.
– Pierwsza zasada mówi, że się nie zakochujesz – rzekł. – Są również inne zasady, ale ta jest nadrzędna. Żadnego zakochiwania się. Żadnego trwania w miłości. Ani marzenia o niej. Jeśli weźmiesz to sobie do serca, będziesz miał się dobrze.

Poruszająca opowieść o sensie bycia człowiekiem

Jak zatrzymać czas to bardzo wciągająca opowieść o tym, co w życiu człowieka jest ważne. Wielu kurczowo trzyma się tego świata, starając się odegnać na wszelkie możliwe sposoby każdą chorobę i opóźnić moment zgaśnięcia na tym świecie. Jednak nieliczni zastanawiają się nad tym, czy takie trwanie ponad miarę miałoby sens. Czy wtedy człowiek, pomimo dobrej kondycji fizycznej żyje pełnią życia, czy jest skazany na marną emocjonalnie egzystencję. Historia przedstawiona przez Matta Haiga jest refleksją nad kwestiami i barwami: życia, istoty i siły wielkiej miłości, ciągłego przemijania, nieustannego poszukiwania szczęścia i o lęku przed tym co przyniesie każdy kolejny dzień.
Autor posługuje się lekkim piórem, urozmaica opisy, co sprawia, że książkę czyta się przyjemnie. Opowieść zawiera fragmenty godne dłuższej refleksji. Zdecydowanie mogę polecić tę pozycję.

Za egzemplarz do recenzji dziękujemy Wydawnictwu Zysk i S-ka

Komentarze

komentarze