Polscy nobliści w kategorii literatura

Nobel w dziedzinie literatury jest jedną z największych nobilitacji dla pisarzy. W dziejach Polski aż czterech autorów zdobyło to odznaczenie i uznanie światowej komisji. Ich dzieła wchodzą do kanonu literatury polskiej. Kto w swoim dorobku pisarza uzyskał Nagrodę Nobla?

Nobel dla Sienkiewicza

W 1905 roku pierwszym polskim laureatem nagrody Nobla w kategorii literatura został Henryk Sienkiewicz. Doceniono wówczas jego powieść „Quo vadis”, napisaną w 1896 roku. Była ona prawdziwym bestsellerem tamtych czasów, doczekała się ponad 200 tłumaczeń i milionowych nakładów. Henryk Sienkiewicz podjął w swojej powieści bliski wszystkim chrześcijanom temat życia w Rzymie za czasów Nerona, w I wieku n.e. Odtworzył wiernie wydarzenia związane z okrutnymi prześladowaniami pierwszych chrześcijan. Autor nie ukrywał swojej fascynacji starożytnością, pięknem antycznej sztuki i filozofii. Dzięki temu powstała wielka, uniwersalna epopeja chrześcijańska z tłem historycznym, w której dobro, miłość i szlachetność triumfuje nad złem i nienawiścią.

„Chłopi” Reymonta

W zaledwie 19 lat po Henryku Sienkiewiczu, ponownie Polak został uznany godnym Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Mowa tu o Władysławie Stanisławie Reymoncie, który najwyższą nagrodę odebrał za „Chłopów” w 1924 roku. Dla tych, którzy nie zdążyli się jeszcze zapoznać z nagrodzonym dziełem, polecamy poznanie choćby jego streszczenia.

Reymont napisał z wielkim rozmachem epicki obraz świata chłopskiego, wykorzystując do tego celu oryginalną kompozycję. Powieść „Chłopi” została przetłumaczona na 19 języków, a nagroda Nobla otworzyła Reymontowi prawdziwe drzwi do sławy. Komisja noblowska doceniła uniwersalizm przestrzeni, postaci, czasu i praw rządzących jednostką w świecie chłopskim oraz praw dotyczących całej zbiorowości chłopów. Tytuł powieści jest zaskakujący i nie ma on symbolicznego wymiaru, co było charakterystyczne dla dzieł Młodej Polski.

Miłosz nagrodzony za całokształt twórczości

W 1980 roku komisja noblowska przyznała literackiego Nobla Czesławowi Miłoszowi za całokształt jego pracy twórczej, w skład której wchodzi zarówno poezja, jak i proza. Pisał on liryczne wiersze, poematy, eseje, a nawet powieści, czego przykładem jest „Dolina Issy”. Twórczość Miłosza do dziś pozostaje aktualna, pomimo upływu lat. Zachowuje swoją uniwersalność, dzięki przekazanym wartościom i wykładni postaw filozoficznych i życiowych pisarza.

Jedyna literacka noblistka z Polski

W 1996 roku świat obiegła wiadomość, że Polka została laureatką nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Była nią oczywiście Wisława Szymborska, która została nagrodzona za całokształt swojej twórczości. Decyzja komitetu nie była zaskoczeniem, a środowiska literackie na świecie całkowicie zgadzały się z tym wyborem. Bohaterem licznych wierszy poetki jest człowiek – istota słaba i krucha, skazana na walkę z pojawiającymi się na jego drodze przeciwnościami losu. Twórczość noblistki odwołuje się po trochu do sztuki, kultury, tradycji i filozofii. Przemawia wprost do świadomości każdego czytelnika.

Komentarze

komentarze